Lena Mary Calhoun Horne werd geboren op 30 juni 1917 in Brooklyn, New York, als dochter van ouders met Senegalees, Indiaans en blank bloed. Haar vader verliet het gezin toen ze 3 jaar oud was en omdat haar moeder als (zwarte) actrice veel van huis was, werd ze voornamelijk door haar grootouders opgevoed. Ze begon haar carrière in 1934, slechts 16-jaar oud, in de befaamde New Yorkse Cotton Club. Eerst als danseres, later als zangeres.
In de Cotton Club werkte Lena Horne o.a. samen met ras entertainer Cab Calloway en stond ze al snel -en steeds vaker- als leading lady op de bühne. In 1935 ging ze onder de naam Helena Horne op tournee met “the Noble Sissle orchestra”. Ze trouwt in 1937 met Louis J. Jones, een huwelijk dat 7 jaar zou standhouden. In 1938 maakt ze haar eerste film, een musical, waarin ze dan meteen maar de hoofdrol speelde. The Duke is Tops.
In 1940 ging ze opnieuw op tournee, deze keer met Charlie Barnet’s orchestra. Ze was het reizen al snel zat zodat ze een jaar later alweer in een nachtclub ging werken. Ze was daarmee overigens wel één van de eerste zwarte zangeressen die in een band met alleen maar blanke muzikanten optrad. Ze werd bovendien ontdekt door producer John Hammond die haar naar een solo carrière begeleidde. En Charly ??? Die moest weer naar een nieuwe zangeres op zoek……
Lena vertrok naar Hollywood, waar ze in ruim twintig films speelde, Bekendste zijn Cabin in the Sky en Stormy Weather (beide uit 1943) en natuurlijk The Wiz uit 1978. De titelsong van Stormy Weather werd een enorme hit. De BBC noemde Lena „Hollywoods eerste zwarte sekssymbool”. Maar als voorwaarde voor haar acteerwerk was er wel altijd een paragraaf in haar contract opgenomen dat men al haar scènes uit de film mocht knippen, zodat de film ook in de zuidelijke staten kon worden vertoond.
Wie herinnert zich niet die absolute schoonheid -bij een open decorraam- met uitzicht op een beregende straat, het intens verdrietige Stormy Weather, met een pure stem, vervuld van weemoed en verlangen. In 1944 schitterde Lena samen met Teddy Wilson en Pete Johnson in de film Boogie Woogie Dream. Deze film wordt door kenners regelmatig genoemd als beste jazz-film ooit, hoewel anderen het toch op “Cabin in de Sky” houden. Niettemin deed ze aan beide films mee. En mocht je je ooit afgevraagd hebben waar Michael Jackson zijn inspiratie voor zijn danspasjes vandaan haalde ???? Juist ja, inclusief de moonwalk dus.
Lena Horne en Judy Garland hadden veel gemeen, ze waren superknap, konden zingen en acteren en de wereld lag aan hun voeten. Toch was er 1 klein verschil tussen beiden wat grote gevolgen had: Hun huidskleur. Zo open als de wereld voor Judy garland lag, zo beperkt bleef deze voor Lena Horne. Lena baarde opzien door te verklaren dat zij een nummer voor Judy moest inzingen en dat ze haar bovendien moest leren het nummer op de juiste manier uit te voeren en voor te dragen. De wereld stond op zijn kop, de platenmaatschappij was in verlegenheid gebracht en Frank Farian ??? Die moest nog geboren worden….
In 1947 trad Horne in het huwelijk met de blanke dirigent Lennie Hayton. Omdat 'gemengde' huwelijken nog verboden waren in de Amerikaanse staat Californië trouwden ze in het geheim in Frankrijk. Ze maakte tientallen platen en ontving daarvoor vier Grammy's. Het gemengde huwelijk was voor beide artiesten trouwens een obstakel in hun latere carrière. Halverwege de jaren vijftig beland Lena in Amerika op de zwarte lijst omdat ze een prominente rol ging spelen in de strijd tegen racisme en voor zwarte burgerrechten. ''Ik was uniek in de zin dat ik het soort zwarte was die blanke mensen konden accepteren'', aldus Horne, toen haar gevraagd werd naar haar succes.
In maart 1980 kondigde Horne haar afscheid aan, maar een jaar later ging haar show 'Lena Horne: de vrouw en haar muziek' in première. Zij speelde die alom geprezen voorstelling meer dan driehonderd keer en ontving hiervoor een Tony Award. "Mijn identiteit is me nu duidelijk: ik ben een zwarte vrouw. Ik hoef niet meer de imitatie van een blanke vrouw te zijn zoals Hollywood hoopte. Ik ben mezelf, en niemand is zoals ik."
1984 kreeg Horne de “Kennedy Center honour” voor haar hele werk en in 1989 a Grammy Award voor haar hele reportair. In de jaren ’90 werd Janet Jackson genoemd als hoofdrolspeler voor een biografie over het leven van Horne, het Superbowl incident gooide echter roet in het eten. Later werd Alicia Keys genoemd als mogelijk actrice voor de nog uit te brengen film. Lena Horne overleed zondag 9 mei 2010, op 92-jarige leeftijd in een ziekenhuis in New York.
oude JAZZMUZIEK leeft !
© 2014 René Bal